ผู้ป่วยติดเตียง คืออะไร มีโอกาสหายได้หรือไม่

ผู้ป่วยติดเตียง คืออะไร

ผู้ป่วยติดเตียง หรือ Bedridden ทางการแพทย์ คือกลุ่มผู้ป่วยที่ไม่สามารถที่จะทำการช่วยเหลือตัวเองได้ โดยอาการที่เกิดขึ้นนั้นอาจมีทั้งที่ขยับร่างกายได้บ้างหรือไม่สามารถขยับร่างกายได้เลย โดยส่วนใหญ่แล้ว สาเหตุที่ทำให้ผู้ป่วยนอนติดเตียงจะขึ้นอยู่กับโรคที่เป็น เช่น โรคเส้นเลือดในสมองแตก โรคหัวใจ หรือโรคเบาหวาน รวมทั้งผู้ที่ประสบอุบัติเหตุที่กระทบต่อการเคลื่อนไหวของร่างกาย อย่างการเกิดอุบัติเหตุอย่างรุนแรง การบาดเจ็บที่สมองหรือกระดูกสันหลัง รวมถึงการติดเชื้อในกระแสเลือด และภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ จากโรคดังกล่าว ซึ่งส่งผลให้กลายเป็นผู้ป่วยติดเตียงได้  

ผู้ป่วยติดเตียง มีกี่ประเภท

โดยปกติแล้ว ผู้ป่วยนอนติดเตียงนั้นจะแบ่งออกเป็น 3 ระดับด้วยกัน ดังนี้

1. ผู้ป่วยติดเตียงกลุ่มสีเขียว 

สำหรับผู้ป่วยนอนติดเตียงสีเขียวเป็นระดับแรกจัดว่าไม่มีความเสี่ยงมากนัก นับว่ายังเป็นผู้ป่วยติดเตียง อาการที่อยู่ระดับเริ่มต้น สามารถที่จะขยับเขยื้อนตัวและทำการช่วยเหลือตัวเองได้บ้าง ทั้งนี้ผู้ดูแลก็ยังคงต้องคอยติดตามอาการอยู่อย่างสม่ำเสมอ

2. ผู้ป่วยติดเตียงกลุ่มสีเหลือง 

ผู้ป่วยนอนติดเตียงระดับที่สอง หรือกลุ่มสีเหลือง โดยผู้ป่วยระดับนี้มักมาจากอาการอัมพฤกษ์ที่ทำให้ต้องนอนติดเตียงเป็นระยะเวลานาน โดยอาจมีอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรงร่วมด้วย ทำให้ไม่สามารถเคลื่อนไหวร่างกาย ส่งผลต่อโรคแทรกซ้อนอื่น ๆ ที่ควรระมัดระวัง เช่น ภาวะแผลกดทับ ติดเชื้อ เป็นต้น

3. ผู้ป่วยติดเตียงกลุ่มสีแดง 

กลุ่มสีแดงถือเป็นระดับที่มีความรุนแรงมากที่สุด คือกลุ่มผู้ป่วยอัมพาตที่ไม่สามารถขยับร่างกายได้ หรือเป็นผู้ป่วยนอนติดเตียงตลอดเวลา  จำเป็นต้องได้รับการดูแลจากบุคลากรทางการแพทย์อย่างใกล้ชิด 

อาการของผู้ป่วยติดเตียง

ผู้ป่วยติดเตียง อาการโดยรวมจะขึ้นอยู่กับสาเหตุ และระยะเวลาที่นอนติดเตียง เนื่องจากไม่สามารถเคลื่อนไหวร่างกายได้มากนัก ทำให้กระทบกับสุขภาพโดยรวม ดังนี้

• ทางอาหารได้น้อยลง การนอนติดเตียงเป็นระยะเวลานาน ส่งผลต่อการทานอาหารมาก เนื่องจากทำให้ไม่สะดวกต่อการเคี้ยวและกลืน ไม่มีเรี่ยวแรง โดยมักมาพร้อมอาการเบื่ออาหารด้วย 
• ท้องผูก พอไม่สามารถทานได้มาก สารอาหารที่ร่างกายได้รับ เช่น กากใย และวิตามินต่าง ๆ ก็ลดน้อยลง ประกอบกับไม่สามารถเคี้ยวและกลืนอาหารได้ จึงทำให้เกิดอาการท้องผูก
• กล้ามเนื้อลีบ อาการนี้มักเกิดขึ้นอยู่บ่อย ๆ กับผู้ป่วยที่นอนติดเตียงเป็นระยะเวลานาน เพราะไม่สามารถเคลื่อนไหวร่างกายได้ ทำให้กล้ามเนื้อไม่ทำงาน ส่งผลให้กล้ามเนื้อลีบลง
• หายใจไม่สะดวก การนอนบนเตียงในแนวราบ ทำให้ปอดไม่สามารถขยายได้เท่าที่ควร หายใจได้ตื้นกว่าคนปกติ จึงเสี่ยงต่อภาวะปอดแฟบ หายใจลำบาก จึงเกิดอาการหอบเหนื่อยได้ง่าย ๆ
• อาการหลงลืม การนอนอยู่บนเตียงตลอดเวลาเป็นระยะเวลานาน ไม่ได้ใช้ชีวิตประจำวันตามปกติ รวมทั้งผลข้างเคียงจากการทานยา ทำให้ความสามารถให้การทำงานของสมองลดลงจนเกิดอาการหลงลืมในที่สุด 

ผู้ป่วยโรคใดบ้างที่มีความเสี่ยงจะกลายผู้ป่วยติดเตียง

อย่างที่เกริ่นไปในช่วงแรกว่า สาเหตุของการกลายเป็นผู้ป่วยติดเตียงเกิดได้จากหลากหลายปัจจัย ไม่ว่าจะเป็นโรคที่กำลังเผชิญ หรืออุบัติเหตุร้ายแรง ทั้งนี้โรคที่อาจนำไปสู่การเป็นผู้ป่วยนอนติดเตียงมีดังนี้ 

• โรคที่เกี่ยวข้องกับระบบหัวใจ 
• โรคที่เกี่ยวข้องกับหลอดเลือด
• โรคที่เกี่ยวข้องกับระบบประสาท 
• โรคเรื้อรัง เช่น โรคเบาหวาน โรคไต เป็นต้น
• อุบัติเหตุรุนแรง 
• ภาวะพิการทางร่างกายและจิตใจ 
• สาเหตุอื่น ๆ  เช่น การติดเชื้อรุนแรง ภาวะอ้วน ชราภาพ เป็นต้น

ทั้งนี้ ผู้ป่วยโรคดังกล่าวสามารถเข้าพบแพทย์อย่างใกล้ชิดได้ เพื่อรักษาอาการแต่เนิ่น ๆ เพื่อป้องกันไม่ให้กลายเป็นผู้ป่วยติดเตียงในอนาคต